مجله دانشکده پزشکی

تب خونریزی دهنده کریمه کنگو که اولین بار در سال 1944 در کریمه و سپس در سال 1956 در کنگو شرح داده شد در اثر ویروسی از جنس نایرو ویروس از خانواده بونیا ویریده ها ایجاد می گردد. این ویروس غالبا بوسیله گزش کنه هیالوما به انسان منتقل می شود و مخزن اصلی ویروس در طبیعت کنه های هیالومائی هستند که بر روی بدن احشام زندگی می کنند ویروس از طریق تماس مستقیم با خون و ترشحات بدن بیمار و لاشه حیوانات آلوده سبب ایجاد همه گیری های متعدد شده است. این بیماری در اکثر مناطق صحرایی آفریقا، اروپای شرقی، خاورمیانه (خصوصا ایران و عراق) و پاکستان و هندوستان مشاهده می شود. این بیماری اخیرا در ایران شایع گردیده و طی سال های 1378 تا ابتدای سال 1381 حداقل 222 مورد مشکوک به بیماری گزارش شده است که از این تعداد 81 مورد با مثبت شدن تست IgM به روش الیزا، بیماری به اثبات رسیده است و از این 81 مورد 15 نفر فوت نموده اند همچنین در بررسی سرولوژیک انجام شده، تخمین زده می شود که حدود یک سوم دام های ایرانی به این ویروس آلوده شده اند. بیماری پس از طی دوره کمون کوتاه مدتی بصورت تب و لرز و میالژی و علائم گوارشی ظاهر می شود و پس از گذشت حدود 5 روز از شروع بیماری ناگهان وارد فاز خونریزی شده و خونریزی های شدید و علائم بروز DIC و شوک ایجاد می گردد و بیماران با همین تابلو فوت می نمایند و در صورت بهبودی وارد فاز نقاهت طولانی مدت حدود 2 تا 4 هفته می شوند. تشخیص بیماری براساس علائم بالینی و سرولوژی و یا کشت ویروس و PCR خون، جهت یافتن ویروس عامل بیماری میسر است و جهت درمان آن علاوه بر اقدامات حمایتی جهت اصلاح شوک و DIC می توان از داروی اختصاصی ریباویرین 10 روزه بهره جست. برای پیشگیری از ابتلا به بیماری، علاوه بر رعایت اقدامات حفاظتی در برابر گزش کنه و سمپاشی اصطبل ها (جهت کاهش جمعیت کنه ها) ایزولاسیون بیماران بستری و ضدعفونی نمودن وسایل شخصی بیمار و توالت ها و محیط آلوده به خون و ترشحات بیمار توصیه می گردد.