مقدمه: بسیاری از عفونت های بیمارستانی که موجب مرگ و تحمیل هزینه های زیاد بر جامعه می شوند از راه تماس دست پرسنل منتقل می گردند. شیوع آنها با اقدامات پیشگیری کننده بهداشتی تا 30% کاهش می یابد. در این مطالعه به بررسی شیوع ناقلین و نوع میکروب های دست پرسنل و ارتباط میزان کاهش آنها با نوع ماده شوینده پرداخته شده است.

مواد و روش ها: در این مطالعه نوع و میزان میکروب های دست 72 نفر از پرسنل، قبل و بعد روی چهار گروه که هر یک با یک نوع ماده شوینده دست خود را شستشوی داده بودند بررسی گردید (صابون جامد، صابون مایع و بتادین اسکراب هرکدام 60 نفر و بتادین اسکراب به روش اتاق عمل 26 نفر) و نتایج میکروبیولوژیک نمونه گیری قبل و بعد شستشوی این افراد با هم مقایسه شدند. یافته ها: 87.5% افراد کشت مثبت داشتند. بیشترین میکروب های بدست آمده از دست پرسنل عبارت بودند از استاف اپیدرمیدیس (79.4%)، استاف اورئوس (42.9%)،. نوع میکروب ها با شغل رابطه ای نداشت. میزان کاهش کلنی کانت یا منفی شدن کشت دست ها بعد از شستشو با بتادین اسکراب بخش و بتادین اسکراب اتاق عمل بیشتر بود (هریک حدود 53 درصد) (P<0.05). همچنین در 30 نفر از افراد بعد از شستشو با مواد شوینده (صابون جامد، صابون مایع و بتادین اسکراب به روش اتاق عمل) دست های خود را خشک نموده و سپس نمونه گیری بعمل آمد که میزان منفی شدن در گروه اول 40%، گروه دوم 50% و گروم سوم 90% بود. یازده نمونه کشت از شیرهای آب بخش های بعمل آمده که همگی مثبت بودند (عمدتا با گرم منفی ها).    

نتیجه گیری و توصیه ها: میزان آلودگی میکروبی دست پرسنل با میزان 79% رقم بالایی را نشان می دهد. نوع ماده شوینده در میزان کاهش عفونت ها موثر هستند (مواد حاوی بتادین موثرترند). خشک کردن دست ها عامل مهمی در کاهش آلودگیهاست. همچنین شیرهای آب (با آلودگی میکروبی بالایی در حدود 100%) می توانند موجب انتقال میکروب ها و آلودگی مجدد دست پس از شستشو شوند. به همین دلایل تشویق و آموزش پرسنل به شستشوی صحیح و خشک کردن دست ها قبل از هر تماس با بیمار و فراهم کردن امکانات لازم و استفاده از شیرهای آب بدون دخالت دست (پدالی یا سنسوری) می توانند نقش مهمی در کاهش آلودگی های بیمارستانی داشته باشند.