زمینه و هدف: لیشمانیادونووانی یک انگل اجباری داخل سلولی است و در داخل سلول‌های سیستم رتیکولواندوتلیال به‌صورت جسم لیشمن یا آماسیتگوت Leishman body Amastigote بدون تاژک و فرم تاژک‌دار آن پروماستیگوت با لبتوموناد Promastigot lebtomonad در بدن پشه خاکی و محیط کشت دیده می‌شود. کالاآزار در استان‌های فارس و آذربایجان غربی به‌صورت اندمیک و در سایر نقاط به‌صورت اسپورادیک و در روستا دیده می‌شود. عامل کالاآزار در ایران لیشمانیا اینفانتوم و ناقل آن پشه خاکی (فلبتوموس) می‌باشد.

معرفی بیمار: دختر بچه چهار ساله‌ای مبتلا به لیشمانیوز احشائی همراه با پریتونیت سلی گزارش می‌شود که در زمان بستری درد و بزرگی شکم، کاهش وزن و تب، IFA با تیتر 1280/1 و جسم لیشمن در مغز استخوان و مایع آسیت اگزوداتیو با اکثریت لنفوسیت داشت. با شروع درمان ضد TB، بیمار به‌درمان باگلوکانتیم پاسخ داد.

نتیجه‌گیری: در کالاآزار لمفوسیت‌های T حفاظتی (Tht) با پاسخ ضعیف یا عدم پاسخ ایمنی سلولی اختصاصی داریم در نتیجه تست مانتو تا موقع بهبودی ساپرس می‌شود. بیمار ما هم به‌علت کاهش سیستم ایمنی سلولی و سوء تغذیه و طولانی شدن بیماری با فعال‌شدن سل شکمی مانع پاسخ به درمان کلاسیک کالاآزار شده و تا شروع درمان آنتی TB بیمار به درمان با گلوکانتیم پاسخ ندارد.