زمینه و هدف: کارسینوم سلول‌های سنگفرشی مخاط دهان ششمین سرطان شایع در جهان محسوب می‌شود. اثرات محافظتی مصرف سبزیجات و میوه‌ها بر انواع مختلف سرطان از جمله سرطان دهان مشخص شده است. گوجه‌فرنگی با داشتن لیکوپن و بیوفلاونوییدها دارای خواص ضد‌سرطانی می‌باشد. هدف این مطالعه ارزیابی اثرات پیشگیرانه پالپ گوجه‌فرنگی بر تغییرات پیش‌سرطانی بافت پوششی مخاط زبان موش صحرایی ناشی از 4-نیتروکینولون 1-اکسید (4-NQO) می‌باشد. روش بررسی: تعداد 48 سر موش صحرایی نر ویستار به‌طور تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. گروه یک، شاهد در نظر گرفته شد. گروه‌های دو تا چهار، 4-NQO (ppm 30) را به‌مدت 12 هفته در آب آشامیدنی دریافت کردند. گروه‌های سه و چهار همزمان پالپ گوجه‌فرنگی (ml/kg 20 و 40) را از طریق گاواژ دریافت کردند. در پایان، ارزیابی هیستولوژی از لحاظ تغییرات سرطانی در بافت پوششی مخاط زبان موش‌ها انجام شد. یافته‌ها: در بافت پوششی مخاط زبان موش‌های گروه شاهد هیچ‌گونه تغییر پاتولوژیک مشاهده نشد. در گروه تیمار با 4-NQO، دوازده هفته پس از آخرین تیمار تغییرات پیش‌سرطانی بافت پوششی مخاط زبان ظاهر شد. پالپ گوجه‌فرنگی با هر دو دوز (ml/kg 20 و 40) شدت بروز تغییرات پیش‌سرطانی را کاهش داد و باعث کاهش معنادار میزان وقوع ضایعات پیش‌سرطانی در بافت پوششی مخاط زبان موش‌ها شد (به‌ترتیب: 024/0P= و 008/0P=). میزان وقوع دیسپلازی از نوع شدید در بافت پوششی مخاط زبان در گروه تیمار با دوز بالای پالپ گوجه‌فرنگی به‌طور معناداری کمتر از گروه تیمار با دوز پایین بود (037/0P=). نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که پالپ گوجه‌فرنگی در مهار پیشرفت سرطان بافت پوششی مخاط زبان ناشی از 4-NQO در موش صحرایی موثر می‌باشد.

واژه‌های کلیدی: گوجه‌فرنگی، 4-نیتروکینولون 1-اکسید، سرطان دهان، موش صحرایی

متن کامل [PDF 570 kb]   (2346 دریافت)