مجله دانشکده پزشکی

زمینه و هدف: بزاق اولین مایع بدن است که با دود سیگار که منبع عوامل اکسیدان و پراکسیدان است، مواجه می‌شود. سیستم آنتی‏اکسیدان بزاق نقش مهمی در ظرفیت ضدسرطانی دارد. هدف از این پژوهش بررسی شاخص‌های اکسیداتیو استرس و آنتی‌اکسیدان در افراد سیگاری و غیر‌سیگاری بود.

روش بررسی: در این مطالعه مورد-شاهدی که در بهار 1395 در دانشگاه علوم پزشکی مازندران انجام شد، بزاق غیر تحریکی 50 فرد سیگاری (مورد) و 50 غیرسیگاری (شاهد)، مشابه از نظر سن و جنس، با روش Spiting جمع‌آوری شد. ظرفیت آنتی‌اکسیدانی تام با روش Ferric reducing ability of plasma (FRAP) و پراکسیداسیون لیپیدی با Thiobarbituric acid reactive substances (TBARS) و اسید اوریک با کالری‌متری (اوریکاز) انجام پذیرفت.

یافته‌ها: شاخص اکسیداتیو استرس در گروه مورد nmol/ml 29/0±17/1 در مقایسه با شاهد nmol/ml 16/0±91/0 به‌طور معناداری بیشتر بود (048/0P=). آنتی‌اکسیدان توتال در گروه مورد µmol/l 68/39±66/220 در مقایسه با شاهد µmol/l 64/40±26/272 به‌طور معناداری پایین‌تر بود (012/0P=).

نتیجه‌گیری: مصرف سیگار ظرفیت تام آنتی‌اکسیدانی را کاهش و میزان پراکسیداسیون لیپیدی را افزایش می‌دهد. مهمترین کار تشویق به ترک سیگار در افراد سیگاری می‌باشد و روش‌های رفتار و دارودرمانی تواما می‌تواند در این زمینه موثر واقع شود.