محمدحسین میرزایی دیزگاه، محمدرضا میرزایی دیزگاه، ایرج میرزایی دیزگاه،
دوره ۷۹، شماره ۳ - ( ۳-۱۴۰۰ )
چکیده
زمینه و هدف: رتینوئیک اسید در تنظیم ریتم شبانه روزی نقش دارد و کمبود آن باعث اختلال در عملکرد ساعت بیولوژیکی و در نتیجه اختلال در ریتم شبانه روزی فعالیت حرکتی می‌شود. هدف این مطالعه بررسی اثرات شرایط شبیهسازی شده سفینه فضایی بر مقدار سرمی و هیپوکامپی رتینوئیک اسید در موش‌های آزمایشگاهی بود.
روش بررسی: از مدل آویزان کردن از دم در موش، برای شبیهسازی شرایط بیوزنی از خرداد ۱۳۹۸ تا شهریور ۱۳۹۸ در حیوان خانه دانشگاه علوم پزشکی ارتش استفاده شد. در یک مطالعه تجربی، ۳۲ موش نر نژاد ویستار به‌طور تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند: گروه کنترل با ۱۲/۱۲ ساعت چرخه شبانه روز، گروه آویزان با ۱۲/۱۲ ساعت چرخه شبانه روز، گروه کنترل با ۴۵/۴۵ دقیقه چرخه شبانه روز، گروه آویزان با ۴۵/۴۵ دقیقه چرخه شبانه روز. در پایان دوره شبیهسازی، حیوانات بیهوش شدند و نمونه خون جمع‌آوری شد و کل مغز برداشته شد و هیپوکامپ جدا شد. Elisa برای سنجش اسید رتینوئیک در سرم و هیپوکامپ همگن شده استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون (Analysis of variance) two way ANOVA و Bonferroni به‌عنوان آزمون تعقیبی (Post hoc test) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
یافته‌ها: چرخه شبانه روزی ۴۵/۴۵ دقیقه در مقایسه با چرخه ۱۲/۱۲ ساعت روشنایی-تاریکی باعث افزایش رتینوئیک اسید در سرم و هیپوکامپ رت‌ها شد ولی بیوزنی شبیهسازی شده اثری بر مقدار آن در سرم نداشت.
نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد که میزان رتینوئیک اسید در سرم و هیپوکامپ متأثر از تغییر سیکل شبانه روزی است و بیوزنی تاثیری بر آن ندارد.
