مجله دانشکده پزشکی

---

زمینه و هدف: پان‌سیتوپنی کاهش هر سه رده عنصر خونی اعم از اریتروسیت‌ها، لکوسیت‌ها و پلاکت‌ها می‌باشد. پان‌سیتوپنی با مکانیزم‌های مختلفی به وجود می‌آیند. بعضی از حالات همراه با کاهش تولید سلول‌های خون‌ساز در مغز استخوان می‌باشد که نتیجه تخریب مغز استخوان به وسیله توکسین‌ها است (مغز استخوان کم سلول یا بدون سلول). مغز استخوان ممکن است به وسیله سلول‌های ابنرمال و بدخیم جایگزین شده و یا تمایز یا رشد سلول‌های مغز استخوان سرکوب شده باشد. فاکتورهای مختلفی از جمله توزیع جغرافیایی و ژنتیک سبب اختلاف در شیوع علل پان‌سیتوپنی در مناطق مختلف می‌باشد.
روش بررسی: این تحقیق یک مطالعه از نوع توصیفی و گذشته‌نگر می‌باشد که کلیه بیماران مبتلا به پان‌سیتوپنی که از سال ۷۳ لغایت ۸۱ در بخش خون بیمارستان ۵۰۱ بستری بوده‌اند را شامل می‌شود. بحث و بررسی نتایج براساس اطلاعات استخراج شده از پرونده بیماران که در بایگانی بیمارستان موجود می‌باشد انجام گرفته است. بعد از بررسی محتویات و مدارک پزشکی بیماران تعداد ۱۸۸ بیمار به عنوان حجم نمونه جمع‌آوری شد. زمان شروع به کار این تحقیق از تاریخ ۱/۹/۸۱ می‌باشد و تا تاریخ ۳۱/۵/۸۲ به طول انجامید.
یافته‌ها و نتیجه‌گیری: بعد از استخراج و بررسی اطلاعات نتایج زیر به دست آمده:
۱- بیشترین شیوع علل ایجاد کننده پان‌سیتوپنی مربوط به لوکمی حاد می‌باشد.
۲- در میان انواع لوکمی حاد، AML بیشترین گروه را شامل می‌شود.
۳- بیشترین گروه سنی درگیر مربوط به دهه دوم می‌باشد.
۴- گروه جنسی مذکر با دارا بودن ۷۳% از بیماران، بیشترین گروه جنسی درگیر بوده است.
۵- بیشترین علت مراجعه بیماران ضعف و بی‌حالی و تظاهرات مربوط به کم‌خونی می‌باشد.

---

لوکمی لنفوبلاستیک حاد (ALL) شایع‌ترین سرطان در کودکان می‌باشد(۷۵%) نزدیک به ۱۰۰% کودکان مبتلا به ALL با درمان‌های امروز شانس بهبودی کامل دارند که از مهمترین عامل تعیین پیش‌آگهی اتخاذ رژیم مناسب درمانی با تعیین ریسک بیماران بود که براساس ویژگی‌های بالینی، مورفولوژیک، ایمونولوژیک و سیتوژنتیک تعیین می‌گردد. در مطالعه ما به بررسی شیوع تعدادی از عوامل موثر بر پیش‌آگهی در کودکان مبتلا به ALL پرداخته شده است. روش بررسی: در این مطالعه گذشته‌نگر، سن هنگام تشخیص، جنس، شمارش گلبول‌های سفید اولیه، زیر گروه براساس طبقه‌بندی
FAB، ایمونوفنوتیپ و سیر بالینی در ۱۷۷ کودک که برای اولین بار تشخیص ALL برایشان مطرح شده بود طی سال‌های ۱۳۸۳- ۱۳۷۳ مورد بررسی قرار گرفت.
یافته‌ها: ۶/۱% بیماران کمتر از یک سال و ۸/۲۴% بیشتر از ده سال سن داشتند و ۶/۷۳% در بین این سنین قرار داشتند و ۸/۶۳% موارد پسر بودند. در ۸/۲۸% بیماران شمارش گلبول‌های سفید بیشتر از Lμ/۵۰۰۰۰ بود. FAB-L۱ در ۲/۸۰%، FAB-L۲ در ۵/۱۷% و FAB-L۳ در ۳/۲% موارد گزارش شده بود. ایمونوفنوتیپpre-B cell در ۸/۶۳% early pre-B cell، در ۱/۲۳%، T cell در ۳/۱۲% و mature B cell در ۸/۰% بیماران دیده شد که در ۱/۸۸% موارد رده B، مارکر CD۱۰+ بود. در مجموع ۷۴% بیماران در فاز بهبودی، ۳/۱۶% فوت و ۵/۱۶% بیماران دچار عود شدند.
 نتیجه‌گیری: در مطالعه حاضر، درصد موارد FAB-L۱ و pre-B cell بیشتر و FAB-L۲ و در حدود early pre-B cell کمتر از مطالعات گذشته بود، اما سایر یافته‌ها با آمار موجود مطابقت داشت.

---

زمینه و هدف: رژیم Hyper-CVAD یکی از مهمترین رژیم‌های مورد استفاده در درمان بیماران مبتلا به لوکمی حاد لنفوسیتی (ALL) در ایران می‌باشد.
روش بررسی: این مطالعه توصیفی در طول بازه زمانی فروردین ۱۳۹۵ تا فروردین ۱۳۹۸، در بیمارستان سیدالشهدا (ع) اصفهان بر روی ۹۰ بیمار مبتلا به ALL تحت درمان با رژیم Hyper-CVAD صورت گرفت. اطلاعات دموگرافیک، بالینی و همچنین اطلاعات مربوط به بقای کلی، بقای بدون پیشرفت بیماری و میزان پاسخدهی کلی بیماران مورد ارزیابی قرار گرفت.
یافته‌ها: میانگین بقای کلی و بقای بدون پیشرفت بیماران به‌ترتیب ۹۳/۲±۴۸/۴۴ ماه و ۳۰/۳±۴۴/۴۴ ماه تخمین زده شد. از بین بیماران، ۴/۸۴% وارد بهبودی کامل شدند. متغیر بهبودی کامل به تنهایی بر میزان بقای کلی بیماران موثر می‌باشد. ۴۰% از بیماران در این مطالعه در نهایت فوت کرده‌اند.
نتیجه‌گیری: نتایج به‌دست آمده با سایر مطالعات صورت گرفته در این زمینه همخوانی داشت و قابل استفاده جهت مقایسه با رژیم های درمانی جدید است.