مجله دانشکده پزشکی

---

نظر به اهمیت میزان مرگ و میر پری ناتال به عنوان یکی از شاخصهای مهم وضعیت سلامت در یک جامعه این مطالعه جهت بررسی میزان مرگ و میر دوره پری ناتال در تهران بر روی ۱۸۸۸۵ نوزاد در کلیه مراکز زایمان در سطح شهر تهران و با روش نمونه گیری تصادفی در سال ۱۳۷۳ انجام شده است. میزان مرگ و میر بطور کلی ۲۱/۱۰۰۰ برآورد گردیده است. در کل نمونه، زایمان سزارین در ۴۲/۲% موارد و زایمان واژینال در ۵۷/۸% موارد صورت گرفته است. ۱۱/۳ درصد نوزادان، پره ماچور و ۸/۴%، وزن زیر ۲۵۰۰ گرم داشته اند. براساس نتایج بدست آمده پره ماچوریتی (P=۰,۰۰۰) و (LBW (P=۰.۰۰۰، گروه سنی بالای ۳۵ سال مادر در مقایسه با گروه سنی ۲۹-۲۰ سال (P=۰.۰۱)، سابقه زایمان بیش از ۵ مورد (P=۰.۰۰۰۰۱)، سابقه حاملگی بیش از ۵ مورد (P=۰.۰۴)، عدم مراقبتهای پری ناتال (P=۰.۰۰۰۰۰۲)، تحصیلات زیر دیپلم مادر (P=۰.۰۰۴)، دوقلو یا چندقلو زایی (P=۰.۰۰۰)، وجود ناهنجاریهای مادرزادی در نوزاد (P=۰.۰۰۰)، آپگار زیر ۴ در دقیقه اول و پنجم (P=۰.۰۰۰) همراه با افزایش ریسک مرگ و میر بوده است. عوامل مرتبط با مرگ و میر نوزادان در دنیا نیز بررسی شده است که برحسب مناطق مختلف آمارهای متفاوتی در دسترس می باشد. عواملی مانند (LBW (Low Birth Weight، آسفیکسی، زایمان بریچ، عدم وجود مراقبتهای پری ناتال، دوقلو زایی و چندقلو زایی، آنمی مادر، وضعیت اجتماعی و اقتصادی خانواده، سن مادر، تعداد زایمانها، زایمان طول کشیده، مالفورماسیونهای جنین، عفونت، تروماهای زایمان، توکسمی حاملگی و ... به عنوان فاکتورهای مرتبط با پری ناتال مورتالیتی ذکر شده اند. مرگ و میر پری ناتال می تواند نشان دهنده وضعیت سلامتی خانمها و کیفیت مراقبتهای بهداشتی باشد. همانطور که مرگ و میر شیرخوار به عنوان شاخصی برای ارزیابی وضعیت اقتصادی اجتماعی در نظر گرفته می شود. با توجه به تفاوت مسایل ژنتیکی، نژادی، جغرافیایی، سرویسهای خدمات بهداشتی با سایر نقاط دنیا این مطالعه در راستای پاسخ دهی به سوالات ذیل انجام شده است. میزان مرگ و میر نوزادان و علل آن و فاکتورهای مرتبط با آن به ترتیب اهمیت چیست؟ عوامل مرتبط مانند تولد زودرس (کمتر از ۳۷ هفته) و LBW، سابقه وجود بیماری در مادر، سابقه مصرف دارو در مادر، دوقلو یا چندقلو زایی، پرولاپس بندناف، پارگی کیسه آب بیش از ۱۸ ساعت، غیرشفاف بودن مایع آمنیوتیک و وجود ناهنجاریهای مادرزادی از مهمترین فاکتورهای موثر در مرگ و میر پری ناتال می باشند و عواملی مانند سابقه زایمان بیش از ۵ مورد و عدم وجود مراقبتهای پری ناتال، سن بالای ۳۵ سال، سابقه حاملگی بیش از ۵ فرزند و سابقه داشتن فرزند LBW از سایر عوامل موثر می باشند.

---

از نظر علل انسداد، شایعترین علت وجود adhesion band بوده که در کتب مرجع تا ۷۰ درصد علل را تشکیل داده و در مطالعه ما نیز شایعترین علت بوده ۲۳ درصد کل علل را تشکیل می دهد. در انسداد کولورکتال، شایعترین علت سرطان های کولون و رکتوم بوده و اثر فشاری تومورهای داخل شکم و لگن در مکان دوم ولولوس علت سوم از نظر شیوع می باشد. در مطالعه ما ولولوس شایعترین علت انسداد کولورکتال بوده و ۹ درصد کل موارد انسداد و حدود ۴۰% کل موارد انسداد کولورکتال را شامل می شد. سرطان های کولون و رکتوم در مکان دوم قرار داشته و حدود ۶ درصد کل موارد انسداد و یا حدود ۳۰% موارد انسداد کولورکتال را شامل می شد. ۷۰ درصد بیماران مورد مطالعه ما را مردان و ۳۰ درصد را زنان تشکیل می دادند. دامنه سنی آنها بین ۳ سالگی تا ۸۵ سالگی و میانگین سنی آنها ۴۵ سال بوده است. شایعترین عمل جراحی در سابقه بیماران قبل از ایجاد انسداد آپاندکتومی بوده است. ۷۵ درصد بیماران دچار انسداد کامل و ۲۵ درصد انسداد نسبی داشته اند. ۵۶ درصد از بیماران (از کل ۱۱۲ نفر) قبلا در سابقه خود عمل جراحی داشته اند. میزان مرگ و میر بعد از عمل جراحی برای انسداد در بیماران ۵/۳ درصد بود که تقریبا معادل کتب مرجع می باشد. مرگ و میر با فشار خون قبل از عمل رابطه داشته و نتیجه گرفته شد که بالا بودن فشارخون قبل از عمل ریسک مرگ و میر را می تواند بالا ببرد. میزان گانگرن روده مشاهده شده حین عمل حدود ۲۱ درصد یا ۲۳ مورد از کل ۱۱۲ بیمار بود و گانگرن روده با موربیدیته یا عوارض بعد از عمل رابطه داشته و بیماران دچار گانگرن روده بیشتر دچار عوارض بعد از عمل می شوند (P=۰,۰۳۲). عوارض بعد از عمل جراحی به علت انسداد روده در حدود ۳۳/۳ درصد از بیماران دیده شد. اهداف اصلی مطالعه عبارتند از: تعیین علل انسداد روده در بیماران مورد مطالعه و مقایسه فراوانی آنها با کتب مرجع و دو مطالعه دیگر از بیمارستانهای دانشگاه علوم پزشکی تهران. تعیین فراوانی نوع و محل انسداد. تعیین میزان مرگ و میر و علل آن و عوامل موثر بر آن. تعیین فراوانی عوارض بعد از عمل و بررسی عوامل موثر بر آن.

---

این مطالعه به منظور بررسی تظاهرات بالینی و میزان مرگ و میر در نوزادان مبتلا به سپتی‌سمی انجام گرفت.
روش بررسی: در این مطالعه ۱۰۴ نوزاد بستری در بیمارستان مرکز طبی کودکان (۵۰ مونث و ۵۴ مذکر) که از مهر ماه سال۱۳۷۳ لغایت شهریور ۱۳۷۴ با تشخیص سپتی‌سمی بستری و درمان شده بودند به صورت گذشته‌نگر مورد بررسی قرار گرفت بر اساس زمان شروع بیماری نوزادان در دو گروه سپتی‌سمی زود هنگام (۵۰ مورد) و دیر هنگام (۵۴ مورد) مطالعه شدند.
یافته‌ها: ۳۱ مورد (۸/۲۹%) اختلالات تنفسی،۵۷ مورد اختلال در تغذیه، ۴۲ مورد زردی، ۲۵ مورد آپنه و ۲۵ مورد هیپو رفلکسی یافت شد. ۷۳ نوزاد (۷۰%) وزن مساوی یا بالاتر از ۵۰۰/۲ گرم داشتند و در ۳۱ (۳۰%) نوزاد وزن زمان تولد کمتر از ۵۰۰/۲ گرم بود. کشت مایع نخاع در پنج مورد مثبت گزارش گردید. از کل ۱۰۴ نوزاد مورد بررسی تعداد ۳۱ شیرخوار (۸/۴۳%) دارای کشت خون مثبت بودند. در بین نوزادان مبتلا سپتی سمی زودرس ۱۶ مورد (۳۲%) در گروه با وزن پایین (LBW) Low Birth Weight قرار داشتند. از مجموع ۱۰۴ بیمار مورد بررسی، در گروه مبتلا نوع زودرس و دیررس به ترتیب ۱۳ مورد (۲۶%) و ۱۰ مورد (۶/۹%) مبتلا به مننژیت بودند. میزان مرگ و میر در بیماران مورد بررسی ۳۰ % بود.
نتیجه‌گیری: به دلیل بالا بودن میزان مرگ و میر در نوزادان با وزن پائین پیشنهاد می‌شود که این گروه از نوزادان از نزدیک تحت مراقبت دقیق پزشکی قرار گرفته و نسبت به شروع آنتی‌بیوتیک مناسب برای آنها اقدام گردد.

---

مرگ و میر نوزادان در ایران بر خلاف بهبود عموم شاخص‌های بهداشتی، کاهش چندانی نداشته است. زایمان زودرس علت اصلی مرگ و میر نوزادان می‌باشد که می‌تواند به‌علل مختلفی ایجاد شود. از میان این عوامل می‌توان به عفونتهای سیستمیک مثل سپتی سمی و عفونتهای لوکالیزه دستگاه تناسلی مثل مایکوپلاسما و واژینوز-باکتریال و عفونتهای استرپتوکک گروه B و یا علل غیر‌عفونی مثل ناهنجاریهای رحمی و همچنین کمبود بعضی از ترکیبات معدنی از جمله منیزیم و کلسیم اشاره کرد. متاسفانه تغذیه در زندگی صنعتی امروزی دستخوش تغییرات نه چندان مطلوبی شده است که می‌تواند سلامتی مادر و نوزاد را تحت تاثیر قرار دهد از جمله کمبود منیزیم که به وفور در زنان حامله ملاحظه می‌شود. مطالعات معدودی در رابطه با ارتباط سطح منیزیم با زایمان زودرس انجام شده است. لذا این مطالعه با هدف دستیابی ارتباط سطح سرمی منیزیم و زایمان زودرس طراحی شد.

روش بررسی: در این مطالعه به بررسی سطح منیزیم سرم در ۴۲ خانم مبتلا به زایمان زودرس و مقایسه آن با سطح منیزیم سرم در ۴۲ خانم با حاملگی نرمال در همان سن حاملگی (۳۷-۲۸) پرداخته‌ایم.

یافته‌ها: سطح منیزیم سرم در بیماران مبتلا به زایمان زودرس به‌طور معنی‌داری از سطح آن در خانم‌های حامله نرمال کمتر می‌باشد.

نتیجه‌گیری: در خانم‌های حامله باید احتمال کمبود منیزیم همواره مد نظر قرار گیرد و اهمیت بیشتری به رژیم غذایی آنان قائل شویم و در صورت وجود کمبود منیزیم از ترکیبات خوراکی و مکمل آن استفاده به عمل آوریم.

---

بیماری‌های عفونی در زمره شایع‌ترین علل مرگ و میر قرار می‌گیرند. به نظر می‌رسد در روزهای تعطیل و حتی روزهای ماقبل تعطیل به‌علت رکود کاری در بیمارستان، بیماری‌های عفونی با مرگ و میر بیشتری همراه شوند. در این مطالعه بر آن شدیم به بررسی علل، عوامل زمینه‌ای و محاسبه میزان مرگ و میر و ارتباط آن با روزهای تعطیل در بین بیماران بستری در بخش عفونی بیمارستان امام بپردازیم.

روش بررسی: طی یک مطالعه توصیفی - تحلیلی گذشته‌نگر پرونده بیماران متوفی که طی سال‌های ۱۳۸۱ لغایت ۱۳۸۳ در بخش عفونی بستری بودند مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات لازم از پرونده بیماران استخراج گردید.

یافته‌ها: طی سه سال مجموعاً تعداد ۳۹۷۶ نفر بستری و تعداد ۲۱۶ نفر فوت کرده بودند. علل شایع مرگ و میر به ترتیب سپسیس ۵۶ نفر (۲۶ درصد) پنومونی باکتریال ۴۸ نفر (۲۲ درصد) و سل ۴۱ نفر (۱۹ درصد) بود. میزان مرگ و میر در سال‌های ۱۳۸۱، ۱۳۸۲، ۱۳۸۳ به ترتیب ۰۸/۵ درصد، ۳۱/۵ درصد و ۸۶/۵ گزارش شد. نسبت تعداد موارد مرگ و میر به تعداد موارد بستری در روزهای تعطیل ۲۱/۹ درصد، در روزهای ماقبل تعطیل ۲۱/۱۰ درصد و در روزهای غیر تعطیل ۵۶/۴ درصد محاسبه گردید.

نتیجه‌گیری: سپسیس، پنومونی باکتریال و سل شایع‌ترین علل مرگ و میر بودند. همچنین مرگ و میر بیماران بستری در بخش عفونی در روزهای تعطیل و قبل تعطیل به‌صورت معنی‌داری بیشتر از روزهای غیر تعطیل است.

---

زمینه و هدف: هیپرگلیسمی یافته شایعی بعد از انفارکت‌های ایسکمیک می‌باشد و مطالعات نشان داده‌اند که هیپرگلیسمی وسعت منطقه ایسکمیک و انفارکته را بیشتر می‌کند. از طرفی انسولین به‌دلیل خاصیت ضدالتهابی ممکن است نقش neuroprotective در استروک داشته باشد. هدف از انجام این مطالعه بررسی تاثیر محلول "گلوکز، انسولین، پتاسیم" (GIK) در مرگ و میر و ناتوانی بیماران استروکی با هیپرگلیسمی بعد از استروک بود.
 روش بررسی: در این کارﺁزمایی بالینی تصادفی شده دوسویه کور ۹۸ بیمار وارد مطالعه شدند که ۴۸ بیمار محلول GIK را دریافت کردند (گروه مداخله) و به ۵۰ بیمار محلول نرمال سالین داده شد (گروه کنترل). میانگین نمرات ناتوانی بیماران پس از یک ماه و سه ماه در هر دو گروه با استفاده از پرسشنامه‌های MRS و  Barthelمحاسبه شد و همچنین میزان مورتالیتی بیماران بعد از یک ماه و سه ماه محاسبه گردید.
 یافته‌ها: میانگین نمرات دو گروه با پرسشنامه‌های MRS و  Barthelپس از ماه اول و ماه سوم تفاوت معنی‌داری از لحاظ آماری نشان نداد. میزان مورتالیتی بین دو گروه نیز پس از یک ماه و سه ماه تفاوت آماری معنی‌داری نداشت.
نتیجه‌گیری: گرچه در مدل‌های حیوانی و محیط آزمایشگاهی هیپرگلیسمی اثرات مضری روی بافت انفارکته و ایسکمیک دارد و از طرفی انسولین با توجه به خاصیت ضدالتهابی در مطالعات آزمایشگاهی اثرات مفیدی را نشان داده است اما در این مطالعه درمان هیپرگلیسمی و تجویز انسولین با محلول GIK تاثیر مفیدی روی مورتالیتی و موربیدیتی بیماران با استروک ایسکمیک را نشان نمی‌دهد.

---

زمینه و هدف: در طی سال‌های اخیر تغییرات زیادی در نحوه و میزان مراقبت از نوزادان با وزن کمتر از ۱۰۰۰ گرم یا  Extremely Low Birth Weight (ELBW) در کشور ما رخ داده است و میزان امید به حیات را در میان این گروه افزایش داده است.
روش بررسی: در طی یک مطالعه آینده‌نگر ۹۳ نوزاد یک‌قلویی را که وزن ۱۰۰۰ گرم و کمتر داشتند و در بیمارستان ولی‌عصر (عج) در طی چهار سال زنده متولد گردیدند تا موقع ترخیص یا فوت مورد مطالعه قرار دادیم و یک‌سری اطلاعات نوزاد و مادر ثبت گردید. با استفاده از تست‌های آماری مناسب، اطلاعات تجزیه و تحلیل گردید. ۰۵/۰p< ملاک معنی‌داری قرار گرفت.
یافته‌ها: ۹۳ نوزاد وارد مطالعه گردید. امید حیات در میان آنها ۶/۳۶% بود که این میزان با احتساب مرگ‌های رخ داده در اتاق زایمان و بلافاصله بعد از تولد نیز بود. کمترین وزن تولد ۴۰۰ گرم، متوسط وزن تولد ۴۸/۱۳۶±۴۳/۸۵۰ گرم و کمترین سن حاملگی ۲۳ هفته، متوسط سن حاملگی ۷۷/۲±۳۱/۲۸ هفته بود. بیشترین عارضه بعد از تولد RDS با شیوع ۸۹/۶۹% و کمترین عارضه مربوط به انتروکولیت نکروزان آن با شیوع ۴/۶% بود. ۰۸/۴۴% آنها نسبت به سن حاملگی وزن پایین‌تر از صدک ۱۰ در منحنی رشد داشتند و ۴/۴۸% آنها وزن متناسب با سن حاملگی داشتند.
نتیجه‌گیری: بهبود کیفیت مراقبت های پره‌ناتال، کاهش زایمان‌های زودرس و نوزادان کم‌وزن، احیاء استاندارد نوزاد در اتاق زایمان، استفاده هرچه بیشتر از استروئید پیش از تولد و در نتیجه کاهش نیاز به رسپیراتور، باعث بهبود پیامد این گروه از نوزادان خواهد شد.

---

زمینه و هد ف: جراحی موثرترین شکل درمان در کانسر مری محسوب می شود. این مطالعه با هدف مقایسه نتایج درمانی دو روش جراحی ترانس هیاتال و ترانس توراسیک در بیماران سرطان مری انجام شده است . روش بررس ی: این مطالعه کوهورت بر روی تمامی بیمارانی که در سا لهای ۱۳۸۱ لغایت ۱۳۸۷ پس از تایید پاتولوژیک سرطان مری به بخش جراحی مرکز آموزشی درمانی شهید بهشتی بابل ارجاع شده بودند، انجام شد . بیماران بر حسب محل تومور تح ت عمل (McKeown) و شرایط فیزیکی بیمار به یکی از دو روش ازوفاژکتومی ترانس هیاتال یا ترانس توراسیک قرار گرفتند . بیماران در دو گروه از نظر سن ، جنس، میزان کاهش وزن، سطح سرمی آلبومین و میزان هموگلوبین قبل از عمل همسان شدند . یافت هها: از ۱۶۶ بیمار مورد بررسی ۵۹ % تحت جراحی ترانس هیاتال و ۴۱ % تحت جراحی ترانس توراسیک قرار گرفتند . بروز عارضه در بیماران مب تلا به سرطان مری در دو روش جراحی ترانس هیاتال طول مدت عمل (دقیقه ) در دو روش .(p=۰/ ۴۷ %) اختلاف معنی داری نداشت ( ۶۳۶ / %۴۲/۹ ) و ترانس توراسیک ( ۱ ) ۲۲۶ ) بود /۷±۵۴/ ۱۸۰ ) به طور معنی داری کمتر از روش ترانس توراسیک ( ۲ /۷±۳۵/ جراحی ترانس هیاتال ( ۱ (۸/۵±۱/ ۸) و ترانس توراسیک ( ۶ ±۴/ میانگین مدت بستری (روز) در دو روش جراحی ترانس هیاتال ( ۹ .(p=۰/۰۰۰) درصد مرگ در سی روز اول بعد از عمل در دو روش جراحی ترانس هیاتال (p=۰/ اختلاف معنی داری نداشت ( ۴۴ نتیج هگیری: به جز طول مدت جراحی که .(p=۰/ ۷%) اختلاف معنی داری نداشت ( ۴۸۹ / %۴/۱ ) و ترانس توراسیک ( ۴ ) در روش ترانس هیاتال کمتر بوده، در سایر متغیرهای مورد بررسی بین دو روش اختلاف معن یداری وجود نداشت.

---

۸۰۰x۶۰۰ Normal ۰ false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer۴

زمینه و هدف: تومورهای مزانشیمال گوارشی جزو تومورهای با منشاء عضلات صاف طبقه‌بندی می‌شدند. Gastrointestinal Stromal Tumors (GIST) شایع‌ترین نوع تومورهای مزانشیمال گوارشی هستند که در سرتاسر لوله گوارش از مری تا آنوس دیده می‌شود و اکثر موارد آن در معده اتفاق می‌افتد. بیشتر بیماران مبتلا به GIST بدون علامت هستند و درمان آن در اکثر موارد جراحی است. هدف ما در این مطالعه بررسی GIST تومورهای مری و معده بوده است.

روش بررسی: در یک مطالعه گذشته‌نگر بیمارانی که بین سال‌های ۱۳۷۰ تا ۱۳۸۸ با تشخیص تومور مزانشیمال مری و معده در بیمارستان قائم (عج) و امید مشهد بستری و تحت درمان قرار گرفته بودند مورد  بررسی قرار گرفتند. 

یافته‌ها: ۲۴ بیمار وارد مطالعه شدند (۱۶ نفر مرد و هشت نفر زن) میانگین سنی ۵۰ سال بود، شایع‌ترین محل تومور در فوندوس معده بود. تمام بیماران در حین تشخیص علامت‌دار بوده و شایع‌ترین علامت در بیماران احساس پری بود که در ۵۰% از بیماران وجود داشت. شایع‌ترین عمل جراحی انجام‌شده در  این بیماران گاسترکتومی ساب‌توتال بود. مرگ و میر بیمارستانی ثبت نشده بود. عوارض در پنج بیمار (۵/۲۰%)  بعد از عمل دیده شد که شایع‌ترین آن ایلئوس بعد از عمل بوده است، درمان کمکی بعد از عمل که در هشت  بیمار (۱/۳۳%) استفاده گردید، در پی‌گیری سه ساله تنها سه بیمار فوت نمودند (۴۵/۱۲%). 

نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج مناسب جراحی در این بیماران با عوارض مرگ و میر اندک، جراحی به‌عنوان درمان انتخابی در بیمارانی  که توانایی جراحی را دارند توصیه می‌گردد.

---

زمینه و هدف: مرگ نوزادان حدود دو سوم تمام مرگ‌های زیر یک سال را تشکیل می‌دهد. ناهنجاری‌های مادرزادی مسئول ۵/۲۴% موارد می‌باشد بنابراین توجه جدی به آن‌ها ضرورتی اجتناب‌ناپذیر است. هدف از این مطالعه بررسی وضعیت قبل، حین و پس از تولد این بیماران در چند بیمارستان دانشگاهی تهران می‌باشد.
روش بررسی: وضعیت قبل، حین و پس از تولد ۷۷ بیمار با ناهنجاری‌های مادرزادی چندگانه از طریق جلسات مشاوره ژنتیک بررسی و تجزیه و تحلیل گردید.
یافته‌ها: این بیماران پیش‌آگهی خوبی نداشتند و تشخیص زودهنگام آن‌ها در دوران بارداری ضروری به نظر می‌رسد. در مواردی که غربالگری تریزومی‌ها و اندازه‌گیری مقدار مایع پشت گردن جنین (Nuchal Translucency, NT) انجام شده بود، نتایج به صورت کم خطر و نتایج سونوگرافی نیز در اکثر موارد طبیعی گزارش شده بود.
نتیجه‌گیری: تدوین استانداردهای تشخیص پیش از تولد ناهنجاری‌های مادرزادی و نظارت بر انجام آن‌ها جهت کاهش ناهنجاری‌های مادرزادی و میزان مرگ و میر شیرخواران (IMR) ضروری به نظر می‌رسد.

---

زمینه و هدف: مرگ و میر بیماران مبتلا به نارسایی مزمن کلیه پس از عمل بای‌پس کرونر بیش از افراد با عملکرد کلیه طبیعی است. این مطالعه با هدف بررسی اثر دیالیز پیشگیرانه بر روی کاهش مرگ و میر بیماران با نارسایی کلیه غیردیالیزی پس از عمل جراحی بای‌پس عروق کرونر Coronary Artery Bypass Graft (CABG) انجام گردید. روش بررسی: در این مطالعه ۵۰ نفر از بیماران مبتلا به نارسایی کلیه غیردیالیزی که نیاز به CABG داشتند، به روش آسان انتخاب شده و بر اساس روش بلوک‌بندی تصادفی وارد یکی از دو گروه دیالیز پیشگیرانه و بدون دیالیز شدند. معیارهای خروج شامل سن زیر ۱۸ سال و CABG بار دوم بود. پس از عمل میزان مرگ و میر و بروز عوارض مختلف در دو گروه مقایسه گردید. P کم‌تر از ۰۵/۰ از نظر آماری معنادار در نظر گرفته شد. یافته‌ها: میانگین سن افراد ۹/۹±۳/۶۵ بود. زنان ۱۶% (هشت نفر) و مردان ۸۴% (۴۲ نفر) بیماران را تشکیل می‌دادند. مشخصات اولیه مانند سن، جنس در دو گروه مشابه بود (به‌ترتیب ۰۶/۰=P و ۱=P). مقایسه بین گروه مداخله و گروه کنترل از نظر میزان مرگ و میر (۱۴/۰=P)، نارسایی حاد کلیه (۴/۰=P) و حوادث عروقی مغزی (۱=P) در دو گروه تفاوت معناداری نشان نداد. نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج به‌دست آمده از مطالعه حاضر، دیالیز پیشگیرانه قبل از جراحی بای‌پس قلب در بیماران مبتلا به نارسایی کلیه غیردیالیزی به جز عوارض ریوی، اثری بر کاهش عوارض و مرگ و میر پس از عمل ندارد.