مجله دانشکده پزشکی

---

زمینه و هدف: با وجود پیشرفت در زمینه های تشخیص و درمان سرطان ها، هنوز میزان بقای مبتلایان به بهبود قابل توجهی نیافته است و درمان های دیگری در کنار درمان های رایج پیشنهاد (GBM) گلیوبلاستوما مالتی فورم شده است. یکی از این درمان ها، کنترل و توقف آنژیوژنز تومور از طریق داروها بوده تا از این طریق بتوان سرعت تکنیکی است که در آن عروق خونیِ (MVD) رشد سلول های بدخیم را مهار نمود. سنجش تراکم عروق کوچک رنگ پذیر شده توسط ایمونوهیستوشیمی، شمارش م یگردند. امروزه از موش های بی موی فاقد ایمنی سلولی به طور گسترده ای در تحقیقات سرطان جهت ایجاد مدل تومورهای زنوگرافت استفاده می شود. هدف از این مطالعه، سنجش تراکم عروق کوچک در تومورهای زنوگرافت بومی حاصله از کاشت گلیوبلاستوما مالتی فورم بیماران در موش بوده تا از این مدل ها بتوان در تحقیقات داروهای مهارکننده آنژیوژنز استفاده نمود. روش بررسی: نمونه های اخذ و بعد از آماد هسازی اولیه، ب هشکل هتروتاپیک در پهلوی موش های GBM توموری تازه از سه بیمار مبتلا به بی مو کاشته شد. دو ماه بعد مو شها قربانی و تومورها به آزمایشگاه پاتولوژی منتقل شده و پس از اطمینان از نوع در ۲۲ نمونه تعیین گردید. یافت هها: میزان تراکم عروق Hot spot با شمارش نواحی MVD-CD تومور، میزان ۳۴ ۳۰ شمارش شد. نتیج هگیری: از مدل زنوگرافت بومی گلیوبلاستوما ±۲/ کوچک در این تومورها به طور میانگین ۱ مالتی فورم می توان در مطالعات پی شبالینی داروهای مهارکننده آنژیوژنز بر اساس فارماکوژنومیکس بیماران ایرانی استفاده نمود. هم چنین در آینده این امکان وجود دارد که از این مدل ها بتوان در پیش بینی میزان حساسیت یا مقاومت نسبت به داروهای مهارکننده آنژیوژنز ب همنظور درمان انفرادی سرطان استفاده نمود.  

---

---

گلیوما یکی از انواع تومورهای مغزی شایع است که در حالت تهاجمی پیش‌آگهی بسیار ضعیفی دارد و نرخ بقای بیماران فقط چند ماه است. با این وجود، هنوز مسیر مولکولی پدیدآورنده تهاجم در تومورهای بدخیم گلیوما به روشنی مشخص نگردیده است. تصور می‌گردد که همچون سرطان‌های دیگر، تومورهای مغزی نیز از راه مسیر گذار از اپی‌تلیال به مزانشیم (EMT) به بافت‌های دیگر مهاجرت و متاستاز نمایند. مطالعات نشان داده‌اند که پدیده EMT و رگ‌زایی می‌تواند در مهاجرت تومورهای مغزی به سایر نقاط مغز و همچنین بافت‌های اطراف کمک‌کننده باشد. EMT توسط سه خانواده ژنی کنترل می‌شود که شامل SNAIL، TWIST و ZEB هستند. طی پدیده EMT، بیان ژن‌های مرتبط با اپی‌‌تلیال خاموش می‏شود و بیان ژن‌های مرتبط با بافت مزانشیمی افزایش می‌یابد. بدین ترتیب، سلول‌ها خاصیت بافت مزانشیمی را کسب نموده و برای تهاجم و متاستاز آماده می‌گردند. از طرفی، به تازگی به نقش RNA های غیرکدکننده بلند (lncRNA ها) در تنظیم بیان ژن‌های دخیل در مسیرهای مولکولی مهمی همچون آپوپتوز، تکثیر، تهاجم و مهاجرت در پیشرفت و متاستاز سرطان، توجه زیادی معطوف گردیده است. تداخل در تنظیم بیان ژن‌های دخیل در هر یک از این مسیرهای مولکولی، به طرق مختلف، منجر به سرطان می‌گردد. درک و شناسایی lncRNA های دخیل در تومورزایی و تهاجم تومورهای مغزی ضمن کمک به شناسایی بهتر سازوکار‌های مولکولی متاستاز در گلیوما، می‌توانند به‌عنوان بیومارکر در تشخیص، پیش‌آگهی، درمان و تعیین مقاومت به دارو در گلیوما نیز موثر باشند. از این‌رو، در این مطالعه مروری مهمترین lncRNA های دخیل در EMT در گلیوما مورد بررسی قرار گرفته است.