زمینه و هدف: استئوبلاستوم یکی از نادرترین تومورهای اولیه استخوان می باشد. اگرچه درگیری استخوانهای کوچک دست و پا برابر آمارهای موجود سومین محل از نظر شیوع برای این تومور میباشد. گزارشات موجود در مقالات انگلیسی زبان در خصوص درگیری دست توسط این تومور بسیار نادر و کم می باشد.
روش بررسی: علائم بالینی مبتلایان به استئوبلاستوم غیراختصاصی میباشد، دردهای شدید شبانه که با مصرف داروها حاوی سالیسیلات بهبود یابند در این بیماران کمتر گزارش شده و دردهای این بیماران غالباً دائمی و نامشخص میباشند و عمدتاً بیمار قادر به لوکالیزاسیون دقیق محل درد نمیباشد و غالباً این بیماران از ماهها قبل از مراجعات پزشکی از درد شکایت داشتهاند و لذا سیر بالینی طولانی مدتی دارند. تورم در استئوبلاستوم دست یافته ثابتی میباشد بطوریکه در تمام بیماران ما دیده شده و وجود داشته است. علائم رادیوگرافیک در درگیری دست توسط استئوبلاستوم تشخیصی نمیباشند و لذا قبل از عمل جراحی و پاسخ نسجی نمونه گرفته شده در حین جراحی، تشخیص نوع تومور بر مبنای یافتههای رادیوگرافیک و بالینی بسیار مشکل است بطوریکه در تمام بیماران ما، استئوبلاستوما به عنوان اولین تشخیص قبل از عمل جراحی مطرح نبوده است.
یافتهها: از نظر آسیب شناسی، استئوبلاستوم شامل یک استرومای بافت همبندی همراه با عروق فراوان میباشد که در آن نسوج استئوئیدی و استخوانی اولیه woven به طور فعال دیده میشوند. درمان به مرحله (stage) بیماری و محل آن بستگی دارد. در مراحل 1 و 2 بیماری کورتاژ و گرافت استخوانی کافی است. در حالیکه در مرحله 3 بیماری برای جلوگیری از عود بیماری برداشتن وسیع ضایعه ( wide resection ) الزامی است.
نتیجهگیری: مهمترین تشخیص افتراقی این تومور بخصوص در دست استئوسارکوم میباشد که در صورت خطای تشخیصی میتواند منجر به انجام اعمال جراحی نامناسب در بیمار گردد.